wo 07.04.2010

[Molenbruch Y.]

Dag,

Op de eerste woensdag van iedere maand zet de stad Brussel traditioneel haar deuren wagenwijd open voor cultuurliefhebbers. Letterlijk zelfs, want in de namiddag is de toegang tot een aantal musea helemaal gratis. Wij wagen ons vandaag aan een gevarieerd triootje, met achtereenvolgens een bezoek aan het Belgisch Museum van het Stripverhaal, het Koninklijk Museum voor Kunst/Geschiedenis en het Instituut voor Natuurwetenschappen. Hieronder volgt dan ook een uitgebreid verslag van de verschillende activiteiten, waartussen het openbaar vervoer naar goede gewoonte de schakel vormt. Deze verplaatsingen hebben we in de loop van de dag voor de boeg:

7308 Bilzen 07:45 – Brussel-Noord 08:52
6379 Brussel-Noord 09:08 – Brussel-Congres 09:10

2413 Brussel-Centraal 13:07 – Brussel-Schuman 13:19

6588 Brussel-Luxemburg 17:58 – Brussel-Noord 18:08
8308 Brussel-Noord 18:13 – Bilzen 19:21


De morgenstond heeft goud in de mond, want alleen in alle vroegte beschikt Limburg over een viertal snelle piekuurtreinen door de verbindingsbocht van Leuven. Eentje daarvan is P 7308 (Bilzen 07:45 – Brussel-Noord 08:52), die onze hoofdstad op die manier toch meer dan 20 minuten dichterbij brengt. De samenstelling van deze trein weerspiegelt eigenlijk perfect de penibele toestand waarin de NMBS stilaan terechtkomt op vlak van tractiematerieel. Door de herhaaldelijk uitgestelde ingebruikname van de reeks 18 omwille van technische haperingen, dienen steeds meer (gemuxte) 27’ers ingezet te worden om TD-stammen te vormen met de onophoudelijk instromende M6-rijtuigen. Als gevolg daarvan heeft de reeks 23, na een loopbaan van maar liefst 55 jaar ongetwijfeld pensioengerechtigd, de laatste jaren weer een massa piekuurtreinen moeten overnemen, met alle gevolgen van dien. Niet alleen kunnen deze machines door hun lagere maximumsnelheid en beperkter optrekvermogen de bestaande dienstregelingen vaak niet aanhouden, maar ook zijn ze met geen enkel stuurstandrijtuig compatibel. Dat laatste is de reden waarom de 6 M4-rijtuigen van onze trein omsloten zijn door HLE 2377 en 2309, twee locs dus! Blijkbaar is er in Tongeren, waar deze rit begint na een lege aanvoer vanuit Hasselt, geen personeelslid aanwezig dat bekwaam is om de loc gewoon om te rijden. Het perverse is dat er daardoor voor langere treinen (bv. 7307/8306) maar één HLE 23 ter beschikking is, hoewel uit de belabberde stiptheid duidelijk blijkt dat de rijtuiglast dan veel te zwaar is. Wij kunnen er maar wel bij varen, want we arriveren meer dan tijdig in Brussel-Noord.

Hier maken we ons op voor wat hoogstwaarschijnlijk de kortste treinrit van ons leven zal worden, want in L 6379 (Brussel-Noord 09:08 – Brussel-Congres 09:10) leggen we welgeteld één kilometer af. Een AM Q (809) heeft de eer, al twijfel ik eerlijk gezegd of dat wel de normale samenstelling van deze trein is. Hoe dan ook worden we amper een minuut te laat afgezet in Brussel-Congres. Tienduizenden pendelaars sporen hier dagelijks voorbij, maar weinigen merken dit ondergronds pareltje op, laat staan dat ze er ooit zijn uitgestapt (tenzij per ongeluk). Dat is nochtans de moeite waard, al was het maar om de sfeer van de vijftiger jaren op te snuiven. De volledige inrichting is immers sinds de ingebruikname in 1952 onaangeroerd gebleven. Helaas is het belang van dit station, dat in de eerste plaats dienstdoet als luchtkoker voor de NZV, door de jaren heen sterk afgenomen en wordt het tegenwoordig alleen nog door een handvol ambtenaren gebruikt. Een recent initiatief om dit gebouw een tweede levensadem in te blazen, voorziet buiten de kantooruren (wanneer er hier geen treinen stoppen) een uitbating als cultureel centrum en evenementruimte. Bepaalde projecten zijn echter doorlopend te bezoeken, zoals de gratis fototentoonstelling ‘40 ans dans le ciel de Bruxelles’, die tijdens de paasvakantie een volledige ruimte inneemt. Fotograaf Alexandre Laurent maakte vier decennia geleden diverse foto’s van de Brusselse skyline, hetgeen hij vorig jaar op exact dezelfde locaties nog eens overdeed. Het resultaat is een prachtig overzicht van hoezeer onze hoofdstad in de voorbije 40 jaar veranderd is. Na dit bezoek wandelen we nog even rond in de omgeving van de Pachecolaan, waarbij we de met verwijzingen naar de (vroeger) negen provincies geïllustreerde stationsgevel ontcijferen, het graf van de onbekende soldaat bekijken en de congreskolom op beeld vastleggen.

Intussen is het tien uur geworden, openingstijd voor het nabijgelegen Museum van het Stripverhaal, dat gevestigd is in een prachtig ontwerp van Victor Horta. In een eerste zaal staat de totstandkoming van een strip centraal, met een bespreking van de technieken, de kunstenaars en vooral hun creativiteit die daaraan te pas komt. Vervolgens treden we binnen in de schatkamer, waar een gevarieerde collectie aan Belgische creaties te bewonderen is. Een verdieping hoger wordt het leven en werk van ’s lands bekendste striptekenaars (en dat zijn er meer dan we dachten) uitgebreid besproken en geïllustreerd. De tentoonstelling is zeker een aanrader, al moet gezegd dat de klemtoon vooral op de Franstalige collectie ligt, met daarbij vertalingen die hun oorsprong wel eens in het gemeentehuis van Elsene zouden kunnen vinden. Een tijdelijk ingerichte ruimte, getiteld ‘The Gallary’, focust ten slotte op wat er tegenwoordig leeft in de stripwereld, met fragmenten en besprekingen van de meest diverse genres, van het fantastische tot het absurde.

Rond de middag wandelen we te voet naar het centrum van de stad, waar we eerst een hapje eten alvorens IC M 2413 (Brussel-Centraal 13:07 – Brussel-Schuman 13:19) ons richting Europese Wijk voert. De trein bestaat uit twee gekoppelde AM B’s; het middenrijtuig van stel 350 is voorzien van een gloednieuwe zetelbekleding. Als eerlijke zielen hebben we op voorhand twee Jumptickets ontwaard, al moet ik de eerste TBG nog tegenkomen die binnen de zone Brussel zijn controleronde al aanvat. Desondanks is deze volledig stipte rit haar geld eigenlijk wel waard.

Het Museum voor Kunst/Geschiedenis heeft vestigingen op meerdere locaties in de stad, maar de grootste en meest tot de verbeelding sprekende collectie wordt tentoongesteld in de Cinquantinaire. We kiezen voor de gang van de niet-Europese relikwieën, waarbij de nadruk vooral ligt op enerzijds de Mayacultuur en anderzijds het verre Oosten. Het is een rijke collectie, vaak in verbazend goede staat, voorzien van voldoende documentatie. Aan de hand van de meest gevarieerde kunstvoorwerpen kunnen we ons dan ook een beeld vormen van deze oude beschavingen. Daarentegen wordt de islamcultuur, die het voorwerp uitmaakt van een derde collectie, minder rijkelijk geïllustreerd.

Het Instituut voor Natuurwetenschappen lijkt van hieruit makkelijk te voet bereikbaar via het Leopoldpark, al vermeldt een stadsplan helaas niet dat we daarbij een heel eind bergop moeten. De combinatie van paasvakantie en vrije toegang heeft veel volk van alle leeftijden naar het museum gelokt, waaronder dus ook veel kinderen die het niet op rust en stilte begrepen hebben. We concentreren ons vooral op de recentste tentoonstellingen op de bovenverdieping, zoals de ‘Galerij van de Evolutie’. Aan de hand van de collectie wordt ingespeeld op opvallende weetjes en bezienswaardigheden, al is het natuurlijk niet in de eerste plaats de bedoeling daarbij veel diepgang te voorzien. Toch is dit niet toevallig een echte publiekstrekker, die zeker wel eens het bezoeken waard is.

Onze terugreis begint in Brussel-Luxemburg, dat eigenlijk pal naast het museum ligt. Een korte wandeling dus, ware het niet dat de glazen stationstoegangen bij het Europees Parlement afgesloten zijn. We zijn duidelijk niet de enige gelegenheidsreizigers die even moeten zoeken naar de andere ingang, die zich voorbij het Luxemburgplein situeert. Gelukkig zorgen we er altijd voor dat we ruim op tijd ter plaatse zijn, hetgeen vandaag blijkbaar niet van de treinen gezegd kan worden. Meestal scoort onze CR 6588 (Brussel-Luxemburg 17:58 – Brussel-Noord 18:08) nochtans goed qua stiptheid, maar een blik op de rood gekleurde vertrekstaten maakt snel duidelijk dat de avondspits zwaar in de knoop ligt. Zo zit de IR l naar Louvain-la-Neuve (sinds kort verzekerd door twee 26’ers) dicht tegen het half uur vertraging aan, terwijl diverse P-treinen verstoord of afgeschaft zijn. Al snel floept er ook voor ons een +6 tevoorschijn, die onze aansluiting wel eens in gevaar zou kunnen brengen. Zelfs AM 166, daterend uit een tijdperk waarin overstappen nog een risicoloze onderneming was, kan die vertraging op zo’n kort traject niet meer inlopen.

Hoe stroef de meeste treinen zich vandaag door de NZV haspelen, des te minder problemen lijkt P 8308 (Brussel-Noord 18:13 – Bilzen 19:21) daarvan te ondervinden. Alsof de duivel ermee gemoeid is, zien we in de verte nog juist twee achterlichten wegrijden wanneer we na een kort spurtje spoor 3 ophollen. We moeten het dus tegen wil en dank met een omweg via Leuven en een extra overstap in Hasselt stellen, te beginnen in IC K 2217 (Brussel-Noord 18:18 – Hasselt 19:29). De 8 M6-rijtuigen worden geduwd door HLE 2701, die zo’n vijf minuten te laat aan een makkelijke inhaalrace begint. Dankzij de ruime buffertijd onderweg klokken we af op amper één minuutje vertraging.

De laatste kilometers zullen we afleggen in IR c 2918 (Hasselt 19:44 – Bilzen 19:57), die ter hoogte van de stationsinrit gehinderd wordt door een trage goederentrein. Er wordt dan in Hasselt eerst ook nog een stel afgekoppeld, hetgeen verklaart waarom onze AM B 357 pas net na de klok van achten in Bilzen arriveert.

Er stapt nog veel volk van de trein, waaronder ongetwijfeld veel dagjestoeristen die zich vandaag door de aangename temperatuur tot een uitstap hebben laten verleiden. Hopelijk verliepen hun excursies net zo geslaagd als de onze, afgezien dan van de domper waarvoor de NMBS tijdens de terugreis zorgde. In mijn statistieken wordt daardoor een serie van 16 opeenvolgende treinen zonder officiële vertraging doorbroken, hoewel dat cijfer op zich eigenlijk al bewijst dat het de laatste weken lang niet zo slecht gaat.

Groeten,

[melle]

Zoals we reeds gewend zijn is dat weer een puik verslag van jou!

[Marianne]

Leuk verslag, wat niet alleen betrekking heeft op treinen.

Ben ook weleens bij het instituut voor natuurwetenschappen geweest (een excursie van school). Was inderdaad een hele klim. Bergachtig gebied daar in Brussel
Wel de moeite waard vond ik. Mooie collectie hebben ze daar. Veel opgezette dieren uit de Congo, maar dat is natuurlijk niet zo vreemd. En dan ook nog die Iguanodon skeletten.

Groeten,
Marianne

[groentje]

Wat zeker ook een aanrader is, is het museum van Midden-Afrika. Nog steeds een schatkamer vol Congolese kunst en andere zaken. Te bereiken met de combinatie trein (tot Centraal), metro (tot Montgomery) en tram (naar Tervuren). Doe je meteen ook een van mijn favoriete tramritjes in Brussel, dwars door de ambassadewijk en door het Zoniënwoud.

[Molenbruch Y.]

Dag,

[...] de 6 M4-rijtuigen van P 7308/8308 omsloten zijn door twee HLE's 23. Blijkbaar is er in Tongeren, waar deze rit begint na een lege aanvoer vanuit Hasselt, geen personeelslid aanwezig dat bekwaam is om de loc om te rijden. Het perverse is dat er daardoor voor langere treinen (bv. 7307/8306) maar één HLE 23 ter beschikking is, hoewel uit de belabberde stiptheid duidelijk blijkt dat de rijtuiglast dan veel te zwaar is.

De NMBS heeft intussen een oplossing uit haar mouw geschud voor dit probleem. De rijtuigstam van P 7308/8308 overnacht sinds juni in de bundel van Liers. Blijkbaar is er daar wel personeel bevoegd om de loc om te rijden bij de frontwissel, zodat er nog maar één HLE 23 voor deze trein nodig is. De stam rijdt leeg tussen Liers en Tongeren en vice versa. Voor de fotografen is dit misschien een interessante gelegenheid om in het mooie landschap tussen Liers en Glons eens een ander materieeltype dan breaks vast te leggen.

Groeten,

[Joeri]

Het zou mooi zijn mocht die trein in Glons stoppen, een rechtstreekse P - trein v/n Brussel zou daar voor een welkome boost van het aantal reizigers kunnen zorgen.